Nierstenen: kristallen van zouten en mineralen

Een veelvoorkomende lichamelijke kwaal in de westerse wereld is last hebben van nierstenen. In ons land heeft ongeveer 1% van de bevolking last van deze kristallen van zout en mineralen. Gelukkig krijgt maar 0,1% van de mensen er daadwerkelijk klachten van. En dat is maar goed ook want nierstenen kunnen behoorlijk wat pijn veroorzaken.

Symptomen nierstenen

In de meeste gevallen leveren nierstenen, oftewel nefrolithiatis, geen klachten op. Dat komt omdat de steentjes dan zo klein zijn dat ze ongemerkt uitgeplast worden. Wanneer de kristallen samenklonteren en een groter geheel vormen kunnen deze vast komen te zitten in de urineleider. Dat noemen we een niersteenaanval of een koliek en dat brengt de volgende vervelende symptomen met zich mee:

• Steeds heftiger wordende pijn in de onderrug, zij, onderbuik en lies die voelt als kramp.
• Je voelt je onrustig en omdat je geen houding kunt vinden die je pijnvrij maakt, blijf je bewegen.
• Misselijkheid en overgeven.
• Koorts, zweten en rillingen.
• Meer plasdrang en een branderig gevoel tijdens het plassen.
• Troebele, onprettig ruikende urine die ook bloed kan bevatten.

Oorzaak nierstenen

Nu weet je hoe je nierstenen moet herkennen, maar wat is eigenlijk de oorzaak van deze kristalvorming? Net zoals bij vele andere ziektes kunnen nierstenen verschillende oorzaken hebben:

• Vochtgebrek in het lichaam door te weinig drinken, overmatig transpireren of diarree.
• Infecties of andere ziekten zoals jicht of de ziekte van Crohn.
• Een verstoring van de zuurgraad.
• Een tekort aan citraat door het eten van te veel vlees.
• Een overschot aan calcium of oxalaat in de urine.
• Erfelijkheid.

Nierstenen komen vooral voor bij mensen boven de 20 jaar en dan vooral bij mannen. Om te voorkomen dat je nierstenen krijgt is het belangrijk om de volgende adviezen op te volgen:

• Drink voldoende water en vruchtensap.
• Matig de inname van thee, koffie, cola en alcohol.
• Eet regelmatig citrusvruchten zoals sinaasappel of citroen.
• Eet niet te veel producten die oxalaat bevatten zoals spinazie, bessen, noten en chocolade.
• Gebruik niet te veel keukenzout.
• Eet maximaal 150 gram vlees per dag.
• Matig het gebruik van zuivelproducten.

Behandeling nierstenen

Wanneer je toch last hebt van nierstenen zul je eerst pijnstillers voorgeschreven krijgen. Deze helpen de pijn te verminderen en je spieren van de urinewegen te ontspannen zodat je de kristallen gemakkelijker uit kunt plassen. Pijnstillers zijn helaas niet alle in gevallen de oplossing. Wanneer de steentjes te groot en te hard zijn moet je naar het ziekenhuis. Daar kunnen de kristallen vergruist worden door middel van schokgolven zodat je ze gemakkelijker uit kunt plassen. Een tweede optie is het uitvoeren van een endoscopie. Hierbij wordt er een instrument in de plasbuis geplaatst om de steentjes te kunnen verwijderen. Het verwijderen van nierstenen kan ook door middel van het plaatsen van een hol buisje via een gaatje in de huid. Terwijl je onder narcose bent kan de uroloog de steentjes via dat buisje verwijderen. Als de nier volledig afgesloten wordt dan is een operatie noodzakelijk.